macOS: Pierwsze kroki dla początkujących użytkowników Maca

macOS: Pierwsze kroki to zbiór tekstów, które opisują najczęstsze problemy oraz wszelkie najważniejsze informacje, które powinien znać każdy początkujący użytkownik Mac’ów. Powstał on na podstawie najczęściej napotykanych problemów początkujących użytkowników Mac’ów, które zostały opisane na blogach i forach

Czym jest macOS?

macOS (wcześniej Mac OS X, od wersji 10.8 nazywany OS X) to nowoczesny system operacyjny, standardowo instalowany we wszystkich komputerach typu Mac. Cechuje się głównie prostotą użytkowania oraz dużym bezpieczeństwem.

Jego największą zaletą jest świetnie dopasowanie do sprzętu, gdyż został specjalnie przygotowany do wykorzystywania go jedynie na komputerach typu Mac. W prawdzie możliwe jest uruchomienie go na specjalnie zbudowanych komputerach (tzw. Hackintoshe), jednak oprócz tego, że jest to wbrew licencji, to nie zapewniają one takiej samej stabilności i komfortu, jaki mamy w przypadku korzystania z prawdziwego Mac’a.

Kupiłem Mac’a, jednak nie spodobał mi się system Mac OS X
Sytuacja, gdy system ten nie przypadnie Ci do gustu jest mało prawdopodobna. Tym bardziej, że wiele osób zmienia komputer właśnie ze względu na niego. Jednak jeśli tak się zdarzy, to na pewno uspokoi Cię informacja, że nie będziesz musiał się z nim męczyć do kupna kolejnego komputera.

Na każdym Mac’u mamy możliwość instalacji systemów Windows, czy Linux, więc bez problemu zainstalujesz ten, na którym pracuje Ci się najlepiej. Jako ciekawostkę można dodać, że jakiś czas temu uważano, że system Windows Vista działał najlepiej właśnie na Mac’ach.

Biurko

Biurko to miejsce na którym dzieje się wszystko. Składa się ono z trzech części: paska menu, docka oraz przestrzeni roboczej.

Wszystkie komponenty Biurka opisane są poniżej:

- Dock,
- Pasek menu,
- Okna.

Dock to pasek, którego główną funkcją jest przechowywanie skrótów do aktualnie uruchomionych oraz najczęściej wykorzystywanych programów. Podzielony jest na dwie części. Po jego lewej stronie znajdziemy wcześniej wspomniane skróty do programów, natomiast po prawej możemy umieścić skróty do plików, katalogów, stron internetowych. Na samym jej końcu znajduje się kosz. Strony podzielone są linią, więc nie ma możliwości, żeby je pomylić.

Lewa strona docka
Jak już wspominałem, znajdują się tutaj wyłącznie skróty do programów, które są symbolizowane ikonami. Sami możemy ustalić, które skróty chcemy mieć na pasku, a które raczej nam się nie przydadzą (patrz: Dodawanie/usuwanie elementów do/z docka). Obligatoryjny jest jedynie program Finder, który mieści się całkowicie po lewej stronie.

Jak można zauważyć na powyższym screenie, niektóre aplikacje pod swoją ikoną posiadają małe podświetlenie – jest to symbol aktywności programu – wyświetla się ono pod każdym uruchomionym programem. Po wyłączeniu programów kropka znika. Tutaj wyjątkiem są usługi takie jak Dashboard, Mission Control, czy Launchpad, które nie są klasycznymi programami – w ich przypadku kropka w ogóle się nie pojawia.

Ostatnią ważną rzeczą, którą musimy wiedzieć na ten temat są programy, których na co dzień nie posiadamy w docku. W większości przypadków, po uruchomieniu takiej aplikacji, pojawi się ona na końcu lewej części docka. Jednak nie zostanie ona tam na stałe, zniknie zaraz po wyłączeniu programu.

Prawa strona docka
Jest to miejsce, które daje nam głównie dostęp do najczęściej wykorzystywanych katalogów. Najczęściej dodawane są tam katalogi: Pobrane pliki (łatwy dostęp do ostatnio pobranych plików), Aplikacje (szybkie uruchamianie aplikacji, których nie mamy w docku), czy też Dokumenty (wcześniej zapisane dokumenty). Oczywiście możemy tam dodać każdy inny katalog

Pasek menu

Pasek menu to górna belka, która daje dostęp do trzech menu.

Menu jabłko
Po lewej stronie paska menu, po kliknięciu w logo Apple, ukazuje się nam menu z opcjami systemowymi.

Umożliwia ono miedzy innymi: sprawdzenie informacji systemowych (Ten Mac), uaktualnienie elementów systemowych (Uaktualnienia), skrót do sklepu z aplikacjami (App Store), dostęp do preferencji systemowych (Preferencje systemowe), dostęp do ostatnio używanych programów, dokumentów i serwerów (Ostatnie rzeczy), zakończenie zawieszonych programów (Wymuś koniec), uśpienie, uruchomienie ponowne, wyłączenie Mac’a oraz wylogowanie użytkownika.

Menu programów
Zaraz obok menu jabłko, wyświetlane jest menu aktualnie aktywnego programu. Żeby nie było wątpliwości – nazwa aktualnie aktywnego programu jest pogrubiona. Menu to zawiera ustawienia dedykowane dla każdej aplikacji, jednak zwykle oferuje (między innymi) dostęp do: preferencji programu, zapisywania/otwierania plików, zmiany widoków, czy też pomocy.

Menu dodatkowe
Znajduje się ono z prawej strony paska menu. Jest to miejsce dla programów i usług, na wstawienie dodatkowych (najczęściej wykorzystywanych) opcji. Przykładem tutaj może być np. możliwość szybkiej zmiany sieci WiFi, bądź zmiana głośności w systemie. Oprócz tego, z jego prawej strony wyświetlany jest aktualny czas, dostęp do wyszukiwarki spotlight oraz centrum powiadomień.

Menu dodatkowe w pasku menu

W przypadku usług systemowych, możemy łatwo przemieszczać oraz usuwać ikonki z tego paska (przytrzymaj klawisz alt i przeciągnij ikonkę), natomiast w przypadku programów, usunięcie ikonki możliwe jest zwykle z preferencji danego programu.

Okna

Okna to właściwie główna część systemu operacyjnego. Niemal wszystko robimy właśnie w nich. Poniżej kilka najważniejszych informacji na ich temat.

Kontrolowanie okna
Jak można łatwo zauważyć, niemal wszystkie okna posiadają w lewym górnym rogu trzy przyciski – czerwony, żółty oraz zielony:

czerwony przycisk (x) służy do zamykania okna programu (nie myl z zamykaniem programu – patrz: Zamykanie okna, a wyłączenie programu). Jeśli go naciśniemy, okno zostanie natychmiast zamknięte. Czasami jednak w czerwonym kółku pojawia się czarna kropka – to znak, że dane w tym oknie nie są zapisane (można to spotkać np. w edytorach tekstu). Wtedy po wciśnięciu tego przycisku zostaniesz poproszony o zapisane stanu okna,
żółty przycisk (-) służy do minimalizacji okna programu. Domyślnie zminimalizowane okna pojawiają się w prawej części docka, jeśli zmienisz opcję opisywaną niżej (patrz: Minimalizowanie okien), to zniknie ono „za” ikoną programu,
zielony przycisk (+) powoduje dopasowanie okna do jego aktualnej zawartości. Nie myl go jednak z przyciskiem maksymalizacji, znanym z innych systemów operacyjnych.

Minimalizowanie okien
Domyślnie, minimalizowanie okna spowoduje pojawienie się miniatury aplikacji z prawej strony docka. Może to być trochę denerwujące, jednak jest na to proste rozwiązanie.

Kliknij prawym przyciskiem myszy na pasku dzielącym dock, a następnie z menu kontekstowego wybierz „Preferencje Docka…”. W nich wystarczy zaznaczyć opcję „Minimalizuj okna do ikony programu”. Od teraz, każda aplikacja po zminimalizowaniu będzie znikać „za” ikoną programu.

Oczywiście okno można łatwo przywrócić, klikając w ikonę programu, którego okno zostało zminimalizowane. Jeśli zminimalizowanych jest więcej okien, to przywrócenie wybranego można dokonać klikając prawym przyciskiem myszy na ikonie w docku, po czym z listy wybrać okno, które chcemy przywrócić.